Kompost Eleği (Compost Sifter)

Bir Kompost Eleği tasarlamak ve sonrasında da yapmak, hatta bu süreci uykusuz kalma pahasına heyecan ve tutkuya dönüştürmek kaç kişinin aklına gelir bilmem, ama normal insanların hiçbirisinin aklına gelmeyeceğinden adım kadar eminim. 

Yaklaşık 6-7 yıldan beri bahçemdeki ve evdeki organik atıkları kompost gübre yapımında değerlendiriyorum ve bu atıkları (asidik olmayan tüm mutfak atıkları, çim kesikleri, dallar ve kuru yapraklar) kendi yaptığım bir kasa içerisinde bekletiyor ve bir senelik bir sürede dekompoze olarak  verimli bir toprağa dönüşmelerine ortam hazırlıyorum. Sonrasında da mevsim başında, bu verimli kompostu, meyve ve sebzelere katkı olarak kullanıyorum. 

Bir süredir farkettiğim bir engelim vardı. Bu kompostu elemem gerektiği halde zorlandığım için ihmal ediyor ve gelişigüzel kullanıyordum. Özellikle tam olarak dekompoze olmamış olan kuru dallar çürüme süreçlerini tamamlanmadan toprağa seriliyorlardı. Bu nedenle bir "elek" projesi yapmayı ve hem bu kompostu hem de solucan gübresini (bir başka yazıda anlatacağım) hasat ederken kullanmayı düşündüm. Bu eleğin, kullanım esnasında minimum yorgunluk vermesi ve özellikle de solucan hasadında kullanılırken de solucanlara en az zararı verecek şekilde tasarlanması öngörülmeliydi. Aslında bu tür projeler de olmasa boş yere Makine Mühendisliği eğitimi almış olacağımı ve ODTÜ'nün o zaman için en zor sayılan bölümünde ömrümün en güzel yıllarını boşa harcamış olduğumu düşündüğümden, hazırlık çalışmalarının suyunu çıkartmakta olduğum ve hobi projelerin haketiğinden daha fazla milimetrik hesap yaptığım söylenebilir. (Hatta sevgili eşim Belma sıkça söylüyor da..)

Sonuç olarak tasarım;  tekerlekler üzerinde kolayca hareket edebilen bir elek sistemine ve elenen kompostun da içinde birikeceği bir el arabası olarak şekillendi. Bu aslında literatürde "compost" veya "soil sifter" olarak yer almış olan bir sistemden esinlenmiştir. 

Uzun süre arayıp da bulduğum zaman beni çocuklar gibi sevindiren "El Arabası" da tamamlanınca proje sonuçlandı, şimdi ilk eylem için kompost başı yapmayı bekliyor.